Sarı Saltuk Hazretleri

Horasan ve Anadolu erenleri adlarıyla anılan zümre içerisinde kendisinden en çok bahsedilen ve hakkında birçok anlatının geliştiği erenlerin başında Sarı Saltuk gelmektedir. Başta Anadolu ve Balkanlar olmak üzere Türk kültür coğrafyasında birçok yerde makam veya mezarı bulunan Sarı Saltuk’un en önemli etki alanının Balkanlar olduğu görülmektedir. Sarı Saltuk hakkında elde edilen bilgilerin önemli bir kısmı onun hakkında anlatılan rivayetlerin yazılı ve sözlü kaynaklarla günümüze kadar ulaşmasından ibarettir. Yaşadığı dönemle ilgili, kendisinin herhangi bir eserinin olmamasının yanında, onunla ilgili eserlerde de bilimsel verilere dayalı kaynaklar yok denecek kadar azdır. Bu yüzden Sarı Saltuk’un tarihsel kimliği ve dönemi ile ilgili bilgiler sözlü tarihi verilerden öteye gitmemektedir

Kaynaklarda “mücahid-gazi, gazi-derviş, alp-eren, mübarek zat, ermiş” gibi sıfatlarla anılan Sarı Saltuk Sünni, Alevi ve Bektaşi çevrelerince farklı yönleriyle benimsenmiş önemli bir isimdir. Anadolu ve Rumeli’nin Türkleşip İslâmlaşmasında etkin rol oynamasına rağmen bu yönü mitolojik kimliğinin gölgesinde kalmıştır. Hayatından daha çok menâkıbnâme türündeki eserlerde bahsedildiğinden tarihî kimliğini tesbit etmek güçtür. Hakkında kaleme alınmış müstakil eserlerin en önemlisi Cem Sultan’ın, onun türbesini ziyaret edip menâkıbını dinledikten sonra Ebülhayr-i Rûmî’ye yazdırdığı Saltuknâme’dir. Hayatının 697’ye (1297-98) kadar olan dönemi tarihî bilgilerle kısmen irtibatlandırılabilmektedir; 661’den (1263) öncesine ait bilgiler muğlaktır. 


Sarı Saltuk Hazretlerinin detaylı biyografisini okumak için tıklayınız.